Een CPU-koeler is een belangrijk onderdeel van elke computer. Vaak onderschat omdat het maar een supplementair onderdeel is. Het heeft geen rechtstreekse invloed op je prestaties, maar zorg wel voor optimale werking (door afkoeling) van andere onderdelen.
Vooral het koelhouden van je CPU. Belangrijk voor de prestaties en vooral de levensduur van je gaming desktop of setup. Een oververhitte CPU kan leiden tot verminderde prestaties, systeemcrashes en in extreme gevallen zelfs permanente schade. Daarom is het kiezen van de juiste CPU-koeler van cruciaal belang. In dit artikel bekijken we de verschillende soorten koelsystemen, en waar je op moet letten. Zo weet jij meteen welke te kiezen.
Snel zoeken
Soorten CPU-koelers
Er zijn drie hoofdtypen CPU-koelers: luchtkoelers, vloeistofkoelers en passieve koelers. Elk heeft zijn voor- en nadelen. Vloeistof biedt de beste prestaties maar is ook duur en moeilijker te installeren. Luchtkoelers zijn de grote favoriet door hun lage aankoopprijs. Je keuze hangt af van het gebruik en je budget.
Luchtkoelers
Deze kennen we allemaal, ze werken door het gebruik van een ventilator en een heatsink (metalen plaat dat op je CPU plakt) om warmte van de CPU af te voeren. Ons onderzoek naar de beste luchtkoelers van 2023 kan je hier vinden.
Luchtkoelers zijn een goede keuze voor de meeste gamingcomputers. Ze bieden een goede balans tussen prijs en prestaties en zijn over het algemeen eenvoudig te installeren, gewoon plaatsen met koelpasta. Ze kunnen echter groot zijn, dus zorg ervoor dat er voldoende ruimte is in je PC behuizing. Hun koelprestaties zijn wel lager dan vloeistofkoelers.
Vloeistofkoelers
De nieuwste en beste AOI koelers gebruiken een vloeistof (meestal water of een speciale koelvloeistof) om warmte van de CPU naar een radiator te transporteren, waar het vervolgens wordt afgevoerd door een of meer ventilatoren. Vloeistofkoelers zijn effectiever dan luchtkoelers bij het koelen van krachtige CPU’s, maar ze zijn duurder en kunnen moeilijker te installeren zijn.
Voor high-end gamingcomputers of voor gamers die van plan zijn hun CPU te overklokken zijn ze een goede keuze. Voor andere, minder intensieve prestaties, is een luchtkoeler voldoende.
Passieve koelers
Deze zijn minder gebruikt. Ze gebruiken geen ventilatoren, maar vertrouwen op heatsinks en natuurlijke convectie om warmte af te voeren. Ze zijn volledig stil, maar minder effectief dan actieve (lucht- of vloeistof-) koelers en worden meestal alleen gebruikt in systemen met een laag stroomverbruik of waar stilte van het grootste belang is.
Ga je gamen, intensieve programma’s gebruiken of overklokken dan zal dit niet voldoende zijn.
Waar op letten bij het vergelijken
Compatibiliteit
Controleer altijd of de koeler die u kiest compatibel is met uw CPU-socket en of hij in uw behuizing past. Sommige high-end koelers kunnen erg groot zijn en passen mogelijk niet in kleinere behuizingen.
De grootte van uw computerbehuizing kan een grote invloed hebben op het type en de grootte van de CPU-koeler die u kunt kiezen.
- Volledige toren (Full tower) en middentoren (Mid tower) behuizingen hebben over het algemeen veel ruimte voor koeling, wat betekent dat u kunt kiezen uit een breed scala aan lucht- en vloeistofkoelers.
- Mini-ITX en andere kleine behuizingen hebben veel minder ruimte. Je moet dan kiezen voor een low-profile luchtkoeler of een kleinere vloeistofkoeler.
Onthoud dat, ongeacht de grootte van uw behuizing, je altijd moet controleren of de CPU-koeler compatibel is met uw CPU-socket en of er voldoende ruimte is in de behuizing voordat je een aankoop doet.
Prestaties
Over het algemeen geldt dat hoe groter de heatsink en hoe meer ventilatoren een koeler heeft, hoe beter hij zal presteren. Vloeistofkoelers presteren meestal beter dan luchtkoelers, maar zijn ook duurder.
Warmteafvoercapaciteit
Dit wordt soms vermeld als TDP (Thermal Design Power) en geeft een ruw idee van de koelprestaties van de koeler. Hoe hoger de TDP, hoe meer warmte de koeler kan afvoeren.
Ventilator RPM
De snelheid van de ventilatoren is een andere belangrijke factor. Hoe sneller ze draaien, hoe beter de koelprestaties. Snellere ventilatoren produceren echter ook meer geluid, dus u moet een balans vinden tussen prestaties en geluidsniveau. De meeste radiatorventilatoren kunnen meer dan 1.500 RPM draaien, maar sommige high-end AIO-koelers kunnen de 2.000 RPM overschrijden.
Geluidsniveau
Het geluidsniveau van de koeler is een belangrijke factor om te overwegen, vooral als u een media-PC voor de woonkamer of een kantoor-PC in een omgeving bouwt of upgrade waar ventilatorgeluid storend zou zijn. Het geluidsniveau van de ventilatoren wordt meestal uitgedrukt in dB, waarbij alles onder de 40dB optimaal is.
Prijs
De prijs van CPU-koelers kan sterk variëren. Vloeistofkoelers zijn meestal duurder dan luchtkoelers, en de prijs-prestatieverhouding is meestal lager voor vloeistofkoelers. Ze kunnen echter superieure koelprestaties bieden en minder ruimteproblemen rond de socket hebben.
Extra opties
Iets dat ons niet aanspreekt, maar voor anderen kan het belangrijk zijn. Mooie RGB verlichting of een stijlvol ontwerp kan voor sommigen een verkoopspunt zijn.
Extra aandachtpunten voor AOI koelers
Radiatorgrootte (vloeistofkoeler)
De grootte van de radiator is cruciaal bij het overwegen van een AIO-koeler. Hoe groter de radiator, hoe meer lucht hij kan verplaatsen, waardoor hij warmte snel kan afvoeren. Radiatoren komen meestal in maten van 120mm, 240mm, 280mm en 360mm. Een grotere radiator vereist echter meer ruimte in uw PC-behuizing en is mogelijk niet compatibel met alle behuizingen.
Pompfabrikant (vloeistofkoeler)
De pomp is een cruciaal onderdeel van een AIO-koeler. Een luide pomp kan net zo vervelend zijn als luide ventilatoren. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat de pomp in uw AIO-koeler van een gerenommeerde fabrikant is. De meeste mainstream AIO-vloeistofkoelers van merken zoals Corsair, ASUS en Gigabyte gebruiken een Asetek-pomp.
Software (vloeistofkoeler)
De software die bij uw AIO-koeler wordt geleverd, kan uw algehele ervaring met de koeler bepalen. De meeste mainstream merken hebben hun eigen software om de ventilatorsnelheid, pompsnelheid, RGB-verlichting, enz. van de AIO te regelen. Sommige fabrikanten bieden echter geen software aan, en u moet vertrouwen op de software van uw moederbord of op programma’s van derden.
